24 KIBRIS’a konuşan KITSAB Başkanı Orhan Tolun, ülkemizde turizmin şekil değiştiğini ve turizm adası olarak Akdeniz çanağında rekabet etmek istiyorsak üzerimize düşen görevleri yerine getirmemiz gerektiğine işaret ederek hükümete çağrı yaptı:
Turizmin önünün açın
(24 KIBRIS ÖZEL HABER)
Video Haber Linki : https://youtu.be/Ha35dXpqI-k
Kıbrıs Türk Turizm ve Seyahat Acenteleri Birliği (KITSAB) Başkanı Orhan Tolun, turizmin önünün açılıp ülkeye daha fazla turist gelmesi için ulaşımda teşviklendirme, fahiş olan uçak bileti fiyatlarının düşürülüp Türkiye ile iç hat uygulaması sistemine geçilmesi, etkili reklam yapılması ve ülkedeki pahalılığın önüne geçilmesinin şart olduğunu söyledi.
“Yolcuların Ercan Havalimanı’na gelmesini istiyorsak doğru teşvik sistemini uygulamamız gerek” diyen Tolun, aksi halde Rum tarafındaki havaliamanlarına bağlı kalacağımız uyarısında bulunarak, “Böylece Rum tarafı istediği zaman çeşmeyi kapatır ve bu tarafa su gelmez. Bu, bu kadar basittir” dedi.
Hükümete Çağrı yapan Tolun, yetkililerin bir an önce harekete geçip turizmin önünü açma çağrısında bulundu.
KKTC turizmi şekil değiştiriyor
24 KIBRIS’a Sinem Ünal'a açıklamalarda bulunan Tolun, uçak fiyatlarının pahalı olmasından dolayı turizmin şekil değiştirdiğini söyledi.
Uçak biletlerinin pahalı olması ve otellerin fiyatlarını yükseltmesi nedeniyle ülke turizminin gerilediğini belirten Tolun, “Ülkede yabancı turist azalırken Türkiyeli turistler artmaya başladı. Ercan Havalimanı’na geçen yıl 1 milyon 800 bin yolcu gelirken bu yıl 2 milyon 200 bin yolcu geldi. Bu yolcuların yarısı otellerde kalmıyor başka yerlerde kalıyor. Apartmanlardai tatil evlerinde kalmaya başladılar. Rus, İranlı ve İsrailler buradan ev alırken. Bu insanlar ya evlerine gelip kalıyor. Ya da evlerini kiralıyorlar. Bu gelir Kıbrıs’a kalacağına o ülke hangisi ise o ülkeye para gidiyor. Bizim ekonommize para girmiyor ve kayıt dışı bir ekonomi doğuyor. Toplum bundan faydalanmıyor” dedi.
Turizm fonuna ayrılan para çok az
Turizm Bakanlığı’nın bütçesinin yetersizliği, cari bütçede turizme gereken önemin verilmemesi, yeterli tanıtım yapılmaması nedeniyle turizm şimdiki sıkınıtıları yaşar konuma geldi.
Turizm fonuna gelen paranın en az 2 milyar TL olması gerekirken 400 milyon TL olduğunu kaydeden Tolun, turizm fonunun yetersiz oldupunu söyledi. Turizm fonundan ayrılan paranın bir miktarının turizm ofislerinin giderlerine de ayrıldığını ifade eden Tolun, “Bugün hangi turizm ofisinin verimliliği ölçülüyor” diye sordu. Bir çok turizm ofislerinde gereksiz görevliler yer aldığını boşuna paraların harcandığını kaydeden Tolun, “Turizm fonu 4 milyar TL olması gerekiyor. İthalatımız 1 milyar 800 milyon TL. Ihracatımız 120 milyon TL iken turizm gelirimiz 960 milyon TL idi. Ülkenin ithalat ihracaat dengesinin yüzde 60’ını turizmden karşılanıyordu” dedi.
Tolun, “KKTC’de insanlar üretimden koptu. Üretmeyen bir toplum ayakta kalamaz. Turizm de kalmadı. Bu da olmayınca bozuk çarpık bir düzen var. Bunun ele alınıp gerçekler görülerek bu ülkede gerçek anlamda sürdürülebilir bir tanıtım yapılması şarttır” dedi.
“Her şey dahil” uygulaması küçük otelleri batırdı
Turizmin başladığı 1974 yılında 2200 yatağımız ve 25 acentemizin bulunduğunu kaydeden Tolun, Türkiye’de casinoların kapatılmasının ardından KKTC’de kumarhaneli 5 yıldızlı otellerin açılmasının ardından her şey dahil furyası başladığını ve küçük otellerin bir bir kapandığını söyledi.
Tolun, bugünkü rakamlarla ülkemizde sadece KITSAB’ın 200’e aşkın acente üyesi olduğunu ve ancak her yıl işletme belgesi çıkaranların sayısının 150 ile 160 civarında olduğunu belirtti. Pandemiden sonra yeni bir turizm şekli oluştuğunu anlatan Orhan Tolun, bir çok acentenin kapılarına kilit vurduğunu ancak bunların yerine başka acentelerin açıldığını belirterek, ülkemizdeki otellerdeki yatak sayısının pandemiden sonra 26 ile 27 bin arasında değiştiğini de söyledi.
Ülkede büyük pahalılık var
Ülkede iki pahalılığın turist gelişine engel oldupunu bunların birinin uçak biletleri, diğerinin ise ülkenin pahalı olmasından kaynaklandığını söyleyen Tolun, “Güney’de bir etin kilosu 8-11 Euro bizde 25 Euro. Bu nasıl oluyor? Bizdeki asgari ücret Rum kesimindeki kadar oldu. Ancak, buna ragmen bizdeki satın alma gücü Güney Kıbrıs’tan çok daha düşüktür” dedi.
AB ülkeleri, Türkiye ve Güney Kıbrıs’tan daha pahalı konuma geldik
Özellikle pandemiden sonra ülkede oluşan büyük bir pahalılık nedeniyle Avrupa ülkeleri dahil Türkiye ve Güney Kıbrıs’tan çok daha pahalı bir konumda olduğumuzu belirten Tolun, “Pandemi sonrası özel ilgi turizmi oluştu. AB’den ve İngiltere’den doğamızı ve ülkemizi seven insanlar KKTC’ye gelmeye başladı ve güzel bir turizm şekli oluştu. Ancak, daha sonra özellikle havayolu şirketlerinin direk olarak KKTC’ye uçuş yapamaması ülkemize uçan iki hava yolu şirketinin bir birleri arasında anlaşarak en pahalı koltuklarını bize satmaya başlaması turist ve yolcu sayısının düşmesşne neden oldu. Şu anda İstanbul’dan Ercan’a acenelere satış fiyatı 10 ile 25 bine kadar çıkan fiyatlar veriyorlar. Güneyden uçabilen insanlar bu parayla Avrupa’da bir haftalık tatil yapıyorlar. Böylece, Türkiye insanı bile buraya gelmek yerine Türkiye içerisinde veya Yunan adalarında tatil yapıyor” dedi.
Ülkemizde kaçaklar çok arttı
Ülkemizde nüfus artışı yaşanırken kaçak sayısının da bir o kadar arrttığına dikkat çeken Orhan Tolun, “Kaçaklar ülkeye çok büyük zarar veriyor. Bukişiler ülkemize turist veya eğitim almak için geliyor ancak sonra kaçak olarak yaşamaya devam ediyor. Çünkü sıkı denetim yok. Böylece ülke imajımız bozuluyor. Bozulunca ise ülkeye turist gelmiyor” dedi.
Türkiyeli müşteriler arttı yabancılar çok azaldı
Türkiye’nin KKTC’nin tanıtımını yapması nedeniyle Türkiyeli müşterilerin son iki yıldır arttığına dikkat çeken Tolun, yabancı turistlerin gelişinde gerileme olmasından dolayı bunun ekonomiye gelirinin olmadığını söyledi.
Tolun, “Çünkü, yabancılar ülkemizde 7-8 gecelik konaklama yaparken, Türkiye’den gelenler sadece hafta sonu üç gece kalıp geri dönüyor. Bu da ekonomiye yansımıyor. Her şey dahil uygulamsı da olduğu için ülke esnafı para kazanmadığı için ekonominin çarkları dönmüyor. Güney Kıbrıs’ta ekonominin canlanması için her şey dahil uygulması yok. Turistler yemeklerini dışarda restoranlarda yiyorlar” dedi.
Ercan’a gelen yolcunun yarısı işçidir
KKTC’ye gelen yolcu sayısına bakıldığında artış olduğunu ancak gecelemelerde düşüş yaşandığına dikkat çeken Tolun, uçak biletlerinin pahalı olmasından dolayı yabancı turistleri Rum kesiminden getirmeye çalıştıklarını bu kez de Rum engeline takıldıklarını söyledi.
Turistleri Türkiye’den getirmeye çalıştıkları zaman ise bilet fiyatlarının yüksekliğinden dolayı hava yolu engeline takıldıklarını söyledi.
Turizmin ilerlemesi için uçak bilet fiyatları düşürülmeli
Tolun, turizmin daha ileriye gitmesi için uçak bilet fiyatlarının en kısa zamanda düşürülmesi gerektiğini, özellikle hafta sonları uçak şirketlerinin fiyatları aşırı yükselttiklerini kaydetti.
Öğrenci sayısının ülkede yaşanan pahalılık ve bilet fiyatlarının yüksekliğinden dolayı 100 binden 50 binlere gerilediğini ifade eden Tolun, “Öğrenciler buraya gelmektense Türkiye’deki özel bir okulda okur. Yabancı uyruklu öğrenciler ve turistler de gelmemeye başlayınca bu hem ekonomiyi hem de turizmi etkiledi” dedi.
Turistler güzel tatil ve ucuz pakete bakar
Yeni Ercan Havalimanı’nın büyük gövdeli uçakların inmeye başladığını görünüm olarak modern bir havalimanı konumunda olduğunu, eksikleri oldupunu ve tamamlanması gerektiğine işaret eden Orhan Tolun, “Havalimanımız erken açıldı. Açılmaması gerekirdi. Tamamladıktan sonra açılması gerekirdi. Havalimanı çok güzel ancak hiç kimse bir ülkeye orada güzel bir havalimanı vardır diye gitmez. Orada, ucuz ve güzel bir tatil vardır diye gider. İnsanlar önce güzel bir tatil seçer sonra fiyatına bakar uygun ise gider. Havalimanları önemlidir. Ama, turist tatilin fiyatına bakar. Ben İstanbul Havalimanı yerine Atatürk Havalimanı’na uçmayı tercih ediyorum. Çünkü, aşırı büyük olmasından dolayı insanlar kilometrelerce yürümek zorunda kalıyor” dedi.
Uçuşlarda iç hat uygulamasına geçilmeli
Ercan Havalimanı’nın iç hat kapsamına alınmasının ülke turizmine büyük bir artı sağlayacağını belirten Tolun, bu uygulamayı kendilerinin talep ettiğini söyledi.
KKTC’nin iç hat olması halinde vergilerin düşeceğini böylece ucuzluk geleceği için ülkeye daha fazla turist akını olacağını anlatan Tolun, “Bizi sadece tanıyan Türkiye ise bize bu kolaylığı sağlasınç Hava yolu şirketlerine bir söz geçirsinler de istedikleri fahiş fiyatları bize uygulamasınlar veya teşviklendirme yapılsın ve bir orta yol bulusun. Biz onu istiyoruz. Biz zaten iç hattız. KKTC’den Dünya’ya Türkiye üzerinden uçuyoruz. KKTC’nin iç hat uygulaması istediğini bize değil iki yıl Gürcistan’a uygulandı.”
Larnaka Havalimanı’nın Ercan Havalimanı’ndan çok daha ucuz olduğuna dikkat çeken Tolun, “Biz, burada havalimanı yaptık, ancak havalimanımıza en büyük ambargoyu uçak biletlerinden dolayı da biz koyduk” dedi.
KKTC’ye turist gelmemesi için en büyük ambargoyu kendi kendimize koyduğumuzu reklamın ve teşviğin olmadığını fiyatların yükseldiğini kaydeden Tolun, böyle olurken insanların ülkeye niye gelmesi gerektiğini diye sordu!
Ülkeye kimlerin geldiği konusundaki istatistiklere bakıldığı zaman, “Ülkemize en çok gelenler işçilerdir. Sıralamaya baktığımız zaman Türkiyelilerin ardından Pakistanlılar, Bangadeşliler, orta doğudan ve Asya ülkelerinden gelenleri görüyoruz” dedi.
Yeni hava yolu şirketi şart oldu
Tolun, şu anda KKTC’ye uçak hava yolu şirketlerinin uyguladığı acımasız fahiş bilete dur diyecek tek seçeneğin yerli bir hava yolu şirketinin kurulması olduğunu söyledi.
KKTC devletinin buna öncülük edip en kısa zamanda hava yolunun kurulması gerektiğini belirten Tolun, “Kıbrıslıya ait olan bir hava yolu şirketi olması mutlaka şarttır. Bir bayram oluyor uçak biletleri adeta uçuyor. Böylece turistler bir yana öğrenciler ve aileleri de adamıza gelemiyor” dedi.
Acentelerin durumu da içler acısıdır
Ülkemizdeki acantelerin durumuna da değinen Orhan Tolun, “Ülkedeki acentelerin durumu içler acısıdır. Turist getiremez durumdayız. Diğer ülkeler ile kıyasladığımız zaman Dünyada en sıkıntılı acantelerin olduğu ülkedeyiz. Şu anda emlak sektörü hızla yükselirken emlakçılar ve mütehaitler acenteciliğe başladı. Acenteler de şikayeti oldular. Çünkü, biz acenteciğiz onlar emlakçı ve mütteahhittir. Her yıl 10’a yakın emlakçılar ve mütteahhitler acentecilik açıyorlar. Aceneciler de internet seyehat acentelerinin deveye girmesi ve uluslararası bir havalimanımız olmaması nedeniyle küçük acenteler açılıyor. Kısacası turizmimiz şekil değiştiriyor” dedi.
Tolun, 2025 yılının tüm insanlığa barışi huzur, mutluluk ve ülkemize de daha fazla turistin geleceği ekonominin düzlüğe çıkacağı bir yıl olmasını temenni etti.
