Rum yönetiminin ABD ile ilişkilerini güçlendirmesi ve “Kıbrıs sorununun çözümünden sonra” NATO’ya üyelik başvurusunda bulunma niyetini beyan etmesi ile silahlanma başlığının açıldığına dikkat çeken haftalık Kathimerini, Amerikan hava savunma sistemlerinin Rum hava savunma yapısını değiştirebileceğini yazdı.
Haberini “ABD’den İstediğimiz Silahlar… Savunma Bakanlığı’nın ve Milli Muhafız Ordusu’nun (RMMO) İlgilendiği Silahlar ve Beklenen Değişiklikler” başlığıyla manşete çeken gazete, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis’in ABD Başkanı Joe Biden ile Beyaz Saray’da yaptığı görüşmede, NATO’ya katılım özel yaklaşımı çerçevesinde RMMO’da yapısal değişiklik ve Batı silah sistemlerine yönelişin ele alındığını yazdı.
Gazete, Rum yönetiminin, gelecekte NATO ile ilişki konusunda Amerikalılarla yapılan görüşmeler aracılığıyla Amerikan savunma malzemelerine kesintisiz erişimine engel olan son engelleri de ortadan kaldırmaya çalıştığını yazdı. “Milli Muhafız Ordusu, mevcut cephaneliğini yenileme ihtiyacının ötesinde, bir ada ülkesi iken kara ordusu haline getiren organizasyonel çarpıklıklarını düzeltmek için altın bir fırsatı var.” ifadesine yer verdi.
Habere göre Hristodulidis, Washington’da Batı’nın ve dolayısıyla ABD’nin, Güney Kıbrıs’ı hesaba katabileceği mesajını verdi. Bunun sonucunda, Amerikalılar Baf’taki Andreas Papandreu Hava Üssü ile Mari’deki (Tatlısu) Evangelos Florakis Deniz Üssü’ne talip oldu, Rum tarafı da olumlu cevap verdi.
Üslerin altyapılarının, Amerikan askeri imkanları ile uyumlu hale getirilecek şekilde yükseltilmesi gerektiğine işaret edilen haberde Amerikalıların, altyapıların geliştirilip yükseltilmesinin ekonomik maliyetini üstlenmeye niyetli göründüğü kaydedildi.
Gazete, askeri kaynaklara dayanarak Rum yönetiminin acil önceliğinin, RMMO’nun envanterinde bulunan ve bir bölümü Rus ambargosu nedeniyle operasyonel sorunlarla boğuşan silah sistemlerinin tamamı olduğuna işaret etti.
Amerikan hava savunma sistemlerinin, ana omurgasını Rus silah sistemlerinin (TOR M1-BUK) oluşturduğu Rum hava savunmasının yapısını değiştirebileceğine inanıldığına vurgu yapan gazete, Rum yönetiminin, ABD’nin ileri hava savunma sistemleri verdiği ülkeler arasına girme hedefinin erişilebilir bulunduğunu yazdı.
Habere göre askeri kaynaklar Amerikan piyasasının Güney Kıbrıs’ın insansız hava araçları (İHA) konusundaki açıklarını bir elektronik harp sistemi ile kapatabileceğini vurguluyor. ABD’nin kabul ettiği iddia edilen hava ve deniz üsleri geliştirip yükseltmesi de altyapıyı, imkanları ve personeli korumaya yönelik ek ABD hava savunma araçlarıyla RMMO’nun bu iki üssün güvenliğini artıracağına vurgu yapılıyor.
Rus malı T80U tipi tanklar de öncelikler listesinin en üst sırasında bulunuyor. M1 ABRAMS gibi Amerikan tankları, hem Polonya dışında başka bir NATO ülkesine satılmasıyla ilgili bir emsal olmaması hem de maliyetleri açısından uzak ihtimal görülüyor. Rus yapımı BMP-3 zırhlılarına mukabil, başka ülkelere depo fazlası olarak verilen Amerikan zırhlıları var ve BMP-3’lerin yaratacağı boşluk aynı yöntemle doldurulabilir.
Gazete, RMMO’nun Amerika’dan beklentilerine uçar imkanların da eklenebileceğine dikkat çekerek halen Hristodulidis-Biden görüşmesinde, Amerikan ordusunun stoklarından iki uçar imkanın (2 arama-kurtarma-orman yangınlarıyla mücadele amaçlı) Güney Kıbrıs’a verilebileceğinin öğrenildiğini yazdı.
Savunma Bakanlığı ve RMMO, NATO konusu gündeme gelmeden çok önce, hava ve deniz komutanlıklarına özel bir önem verilmesi gereğini gündeme getirdiğini hatırlatarak RMMO envanterindeki Rus saldırı helikopterlerinin (Sırbistan’a) satılması ve Hava Trafik Kontrol Merkezi’nin modernizasyonunu buna örnek gösteren gazete, “ancak perde gerisinde olan başka eylemler de var” vurgusuyla şunları aktardı:
“Bunlardan biri, imkanlar açısından tek boyutlu (helikopter) olan bugünkü hava komutanlığının yapısıyla ilgilidir. Hava komutanlığının yapısının değiştirilmesi en son Yunanistan’ın Fransız Rafale uçağı alımı için imza attığı dönemde gündeme gelmişti. Edinilen bilgiler Yunanistan’ın geri çekeceği Miraj 2000’lerden bazılarının Kıbrıs’a gelmesi ihtimaliyle ilgili perde gerisi gayriresmi çalışmalar olduğu yolunda -ki bu kendisine bilgi verilmediğinden-, Nikos Anastasiadis’in tepkisine neden olmuştu. Daha sonra Hava Komutanlığı’nda değişikliğe dair düşünceler Kıbrıs ve Yunanistan genelkurmaylıkları ile kısıtlı kaldı. Yunan Savunma Bakanlığı, Kıbrıs Hava Komutanlığı’nı güçlendirme maliyetini inceledi ve sonuç kârsız çıktı. O zamandan beridir Hava Komutanlığı’nı yükseltme ve geliştirme meselesi, Yunanistan’la görüşmelerin gündeminde, Yunan Hava Kuvvetleri’nin iş birliğinde Kıbrıs’ta bir miktar savaş uçağını daimi konuşlandırması şeklinde yer alıyor.”
Haftalık Simerini ise “Ağlanacak Bütçe ile Savunmada Delik” başlığıyla manşete çektiği haberinde RMMO’nun silahlanması için ayrılan bütçenin, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis’in seçim kampanyasında vaat ettiği gibi Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYİH) yüzde 2’sine ulaşmadığına, GSYİH’in yüzde 0.5-0.6’sında kaldığına dikkat çekti.
Gazete 2023’de Rum yönetiminin halktan topladığı silahlanma vergilerinin tamamını bu amaç için harcamadığını belirterek bu kalemde 379 milyon euro vergi toplanmış olmasına karşın silahlanma bütçesinin 163 milyon euro, GSYİH’in yüzde 0,5’i kadar olduğu bilgisini verdi.