Dünya

Güneş'in yepyeni fotoğrafları yayınlandı

74 milyon kilometre düşünüldüğünde bir nesneyi gözlemek için devasa bir mesafe. Ama gözlemlediğiniz şey Güneş olduğunda, bu mesafe önemini yitiriyor. NASA ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA)'nın Güneş'in yörüngesinde bulunan Solar Orbiter aracının yıldızımızdan uzaklığı da tam olarak bu.

2020 yılında Güneş'i araştırmak için fırlatılan Solar Orbiter, Güneş'in oluşturduğu "rüzgarları", manyetik alanının karmaşık dinamiklerini, patlamaları ve taçküre kütle atımlarını anlamamıza yardımcı oluyor. Ancak görevlerinin arasında Güneş'in yüzeyinin yüksek çözünürlüklü fotoğraflarını çekmek de yer alıyor. Bu nedenle araçta farklı dalgaboylarında görüntü yakalayabilen farklı cihazlar yer alıyor. Bu sayede çekilen fotoğraflarla Güneş'in katmanlarını ve birbirleriyle olan ilişkilerini görebilmek mümkün.

ESA'nın yayınladığı dört yeni fotoğraf, yıldızımızın farklı dalgaboylarındaki hallerini gösteriyor: görünür ışık, manyetizma, plazma ve morötesi. Bu görüntüler, Mart 2023'te Polarimetrik ve Helioseismik Görüntüleyici (PHI) ve Aşırı Ultraviyole Görüntüleyici (EUI) cihazları ile yakalandı. Her görüntü toplamda 25 farklı görselin birleştirilmesiyle oluşturulmuş. Ayrıca bu görseller, Güneş'in bugüne kadar çekilmiş en yüksek çözünürlüklü görüntüleri olma özelliği de taşıyor.

Bu görüntü, çevrelerinden daha karanlık ve soğuk olan güneş lekelerini gösteriyor. Bu lekeler manyetik alan çizgilerinin yoğunlaştığı bölgelerde ortaya çıkıyor. (Büyük hali için fotoğrafa tıklayınız)

Uzay aracı görevinde bilim insanı olarak çalışan Daniel Müller'e göre Güneş'i anlamanın anahtarı, manyetik alanını anlamakta yatıyor: "Güneş'in manyetik alanı, yıldızımızın dinamik doğasını en küçük ölçeklerden en büyük ölçeklere kadar anlamak için anahtardır. Solar Orbiter'ın PHI cihazlarından gelen bu yeni yüksek çözünürlüklü haritalar, Güneş'in yüzeyindeki manyetik alanı ve akışları büyük bir detayla gösteriyor."

Güneş'in bu manyetik haritası, manyetik alan çizgileri ve güneş lekelerinin ilişkisini açıkça gösteriyor. (Büyük hali için fotoğrafa tıklayınız)

Solar Orbiter'ın PHI cihazı aynı zamanda plazmanın da Güneş'in yüzeyinde nasıl hareket ettiğini gösteriyor. Mavi bölgeler uzay aracına doğru yaklaşan, kırmızılar ise uzaklaşan kısımları gösteriyor.

Plazma hareketinin haritasıysa Güneş'in dönüşünü net bir şekilde gösteriyor. Mavi alanlar araca yaklaşan, kırmızı alanlar ise uzaklaşan bölgeleri gösteriyor. (Büyük hali için fotoğrafa tıklayınız)

Ama belki de en büyüleyici olanı, aracın yıldızımızı morötesi dalgaboyunda fotoğrafladığı görsel (Aşağıda). Morötesi görüntü, Güneş'in parlayan plazmanın güneş lekelerinden uzadığı fotosfer tabakasını gösteriyor. Plazma aşırı sıcak ve güneş lekelerini oluşturan manyetik hatları takip ediyor.

Güneş'in bu morötesi fotoğrafı, plazmanın manyetik hatlar boyunca hareketini net olarak gösteriyor.