Göç Kimlik ve Hak Çalışmaları Merkezi (CMIRS) tarafından Mart 2025'te 500 kişi ile yüz yüze yapılan anket sonuçlarına göre, Kıbrıslı Türklerin siyasi güven, sosyal güven, bireysel özgüven ve mutluluk algısını ölçmekte ve bu oranların zaman içerisinde birbiriyle ilişkisi yanında yaşanan gelişmelerden etkilenme şekli gözlemlendi. Anket, CMIRS’in her üç ayda bir düzenli olarak yürüttüğü çalışmaların bir devamı niteliğinde.

HALKIN SADECE %10’U ADALET OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYOR

Adalet algısı son bir yılda yarı yarıya düştü. Kadınlar, gençler ve eğitimliler adaletsizliği daha yoğun hissediyor.

Kuzey Kıbrıs’ta adalete olan güven tarihi bir dip yaptı. CMIRS’in Mart 2025 raporuna göre halkın sadece %10.45’i ülkede adalet olduğunu düşünüyor. Aralık 2023’te bu oran %20.91’di. 2022’de ise %29.01. Katılımcıların %76’sı “ülkede ciddi adaletsizlik var” dedi. Kadınlar ve gençler bu duyguyu daha yoğun yaşıyor.

MİNE YÜCEL: TOPLUM ADALETSİZLİKTEN ÖFKE NOKTASINA ULAŞTI

CMIRS Direktörü Yücel, halkın adalet, güvenlik ve yönetime dair algılarında çöküş yaşandığını söyledi.

CMIRS Direktörü Mine Yücel, Mart 2025 raporunu değerlendirirken “Artık bir kırılma noktası yaşanıyor. İnsanlar sadece adaletsizlikten değil, devletin sahip çıkmamasından da şikâyetçi” dedi. Yücel’e göre toplum güvensizlik, umutsuzluk ve dışlanmışlık hissiyle baş etmeye çalışıyor.

POLİS GÜVENİ GERİLİYOR, ASKER GÜVENİ YÜKSEK

Katılımcıların %57.3’ü polise güvenmiyor. Gençlerin %71’i polis hakkında olumsuz görüş bildiriyor.

Rapor, polise olan güvenin toplumun genelinde zayıfladığını ortaya koyuyor. Katılımcıların %57.3’ü polise güvenmediğini söylerken, 18-25 yaş aralığında bu oran %71.1’e çıkıyor. Kadınlar da polise daha az güveniyor. Buna karşılık, Kıbrıs Türk Güvenlik Kuvvetleri’ne güven %74.7, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne güven ise %66.1 seviyesinde.

HALKIN EN BÜYÜK SORUNU: GEÇİM SIKINTISI VE YOLSUZLUK

Halkın yarısından fazlası geçim derdi çekiyor. Yolsuzluk ve işsizlik de ilk sıralarda.

Katılımcılara göre ülkenin en büyük sorunu %50.3 ile geçim sıkıntısı. Bunu %10.4 ile yolsuzluk, %9.1 ile işsizlik ve %8.7 ile adaletsizlik takip ediyor. Özellikle kadınlar ve düşük gelirli bireyler geçim sorununu daha derinden yaşıyor.

TRAFİK KAZALARI TOPLUMU KORKUTUYOR: EN BÜYÜK 5. SORUN

Katılımcıların %6.1’i trafik kazalarını ülkenin başlıca sorunları arasında görüyor.

Mart 2025 raporunda dikkat çeken bir diğer konu da trafik kazaları. Katılımcıların %6.1’i, bu sorunu ülkenin en büyük sorunları arasında gösterdi. Özellikle gençler trafikte can güvenliğinden endişeli.

SİYASİ PARTİLERE GÜVEN %3’ÜN ALTINDA: “HİÇBİR LİDERE GÜVENMİYORUM” DİYENLER ARTIYOR

Meclise güven %6.2. En çok güvenilen lider Ersin Tatar, ancak o da sadece %10.2 oranında destek görüyor.

Siyasi kurumlara duyulan güven de çöküşte. Siyasi partilere güvenenlerin oranı yalnızca %2.85. Meclise güvenenlerin oranı %6.2. Katılımcıların %23.6’sı “hiçbir lidere güvenmiyorum” dedi. Lider güven sıralamasında ilk üç: Ersin Tatar (%10.2), Faiz Sucuoğlu (%7.4), Tufan Erhürman (%6.3).

 “KENDİMİZİ YÖNETEMİYORUZ” DİYENLERİN ORANI %67’Yİ AŞTI

Toplumun büyük çoğunluğu kendi kendini yönettiğine inanmıyor. İfade özgürlüğü algısı da kötüleşiyor.

Katılımcıların %67.3’ü Kıbrıs Türk toplumunun kendi kendini yönetemediğini belirtiyor. Bu oran son yıllarda artış gösterdi. Ayrıca halkın %70.5’i ülkede ifade özgürlüğü olmadığını düşünüyor.

DIŞ POLİTİKADA TERCİH: FEDERASYON

Katılımcıların %59’u federasyon çözümünü destekliyor. İki devletli çözüm destek oranı %32.

Rapora göre katılımcıların %59.3’ü federasyon temelinde bir çözümü destekliyor. %32.1 ise iki devletli çözümü savunuyor. Türkiye ile ilişkilerden memnun olmayanların oranı %73’e ulaştı. Kadınlar ve gençler ilişkileri daha olumsuz değerlendiriyor.